sıkıyönetim ne demek?

Sıkıyönetim

Sıkıyönetim, olağanüstü durumlarda (savaş, ayaklanma, doğal afet vb.) kamu düzenini sağlamak ve güvenliği tesis etmek amacıyla anayasal düzenlemelerle geçici olarak ilan edilen bir yönetim şeklidir. Bu yönetim şeklinde, sivil yönetim yetkileri kısmen veya tamamen askeri makamlara devredilir.

Sıkıyönetimin Temel Özellikleri:

• İlan Nedeni: Ülkenin güvenliğinin ciddi şekilde tehlikeye girmesi, iç karışıklıklar, ayaklanmalar, savaş hali gibi olağanüstü durumlar.
• Yetki Devri: Sivil yönetim organlarının yetkileri, kısmen veya tamamen askeri makamlara (genellikle Sıkıyönetim%20Komutanlığı) devredilir.
• Temel Hak ve Özgürlüklerin Kısıtlanması: Seyahat özgürlüğü, toplanma ve gösteri yapma özgürlüğü, basın özgürlüğü gibi temel hak ve özgürlükler belirli ölçüde kısıtlanabilir veya askıya alınabilir.
• Olağanüstü Yargılama: Askeri%20Mahkemeler veya özel mahkemeler kurulabilir, yargılama usulleri farklılık gösterebilir.
• Sokağa Çıkma Yasağı: Belirli saatlerde sokağa çıkma yasağı ilan edilebilir.
• Arama ve El Koyma Yetkisi: Güvenliği sağlamak amacıyla evlerde ve iş yerlerinde arama yapılabilir, eşyalara el konulabilir.
• İletişim Kontrolü: Haberleşme araçları (telefon, internet vb.) kontrol altına alınabilir.

Sıkıyönetimin Amacı:

• Kamu düzenini ve güvenliğini yeniden tesis etmek.
• Olağanüstü durumun yarattığı kriz ortamını yönetmek.
• Devletin otoritesini korumak.

Sıkıyönetimin Sona Ermesi:

Sıkıyönetim, ilan edilmesine neden olan olağanüstü durumun ortadan kalkmasıyla veya yetkili makamlar (genellikle parlamento veya cumhurbaşkanı) tarafından kaldırılmasıyla sona erer.

Önemli Not: Sıkıyönetim, demokratik hukuk devletlerinde istisnai bir uygulamadır ve temel hak ve özgürlüklerin kısıtlanmasını içerdiği için dikkatli ve ölçülü bir şekilde uygulanması gerekir. Sıkıyönetim uygulamaları, insan hakları ihlallerine yol açabilecek potansiyel riskler taşır.