sühreverdi ne demek?

Sühreverdi

Şihabeddin Yahya Sühreverdi (1155-1191), İşrakilik (İşrak Felsefesi) olarak bilinen felsefi ekolün kurucusudur. Tam adı Ebu'l-Fütûh Şihâbüddîn Yahya b. Habîş b. Emîrek es-Sühreverdî el-Kürdî'dir. Fars-Kürt filozof, mistik ve düşünürdür.

Temel Fikirleri:

• Işık Metafiziği: Sühreverdi'nin felsefesinin temelinde ışık kavramı yer alır. Varlığı, saf ışıktan (Allah) başlayarak, yoğunluğu azalan ışık dereceleri şeklinde açıklar. Her varlık, bir ışık kaynağından yayılan bir nurdur. Bu kavram, https://www.nedemek.page/kavramlar/işrak%20felsefesi ile yakından ilgilidir.
• Sezgisel Bilgi (İşrak): Rasyonel akıl yürütmenin yanı sıra, sezgi ve iç görü yoluyla elde edilen bilgiye büyük önem verir. İşrak, aklın ötesinde, kalbin ve ruhun aydınlanmasıyla elde edilen bir tür bilgidir. Bu bilgiye ulaşmak için https://www.nedemek.page/kavramlar/tasavvuf önemlidir.
• Ezeli Hikmet: Sühreverdi, farklı kültür ve dinlerdeki bilgeliği bir araya getirmeye çalışmıştır. Platon, Zerdüşt ve İslam düşüncesinden etkilenmiştir. Amacı, tüm bu farklı kaynaklardaki ortak ezeli hikmeti ortaya çıkarmaktır.
• Melekler Hiyerarşisi: Evrenin yönetiminde rol oynayan meleklerin hiyerarşik bir düzeni olduğuna inanır. Bu melekler, ışık varlıkları olarak kabul edilir ve Allah ile insanlar arasında aracılık yaparlar.

Eserleri:

• Hikmetü'l-İşrak (İşrak Hikmeti)
• Kitabu't-Telvihat (Telvihat Kitabı)
• Kitabu'l-Mukavemat (Mukavemat Kitabı)

Etkileri:

Sühreverdi'nin felsefesi, İslam dünyasında, özellikle İran ve Hindistan'da önemli bir etki bırakmıştır. Kendisinden sonra gelen birçok düşünürü etkilemiş ve İşrakilik, günümüze kadar canlılığını korumuştur. Özellikle https://www.nedemek.page/kavramlar/islam%20felsefesi için önemlidir.

Ölümü:

Sühreverdi, Halep'te Selahaddin Eyyubi'nin oğlu Melik Zahir tarafından zındıklık suçlamasıyla idam edilmiştir. Genç yaşta ölmesine rağmen, felsefi mirası yaşamaya devam etmiştir.