Nüfus mübadelesi, iki veya daha fazla devlet arasında yapılan anlaşma sonucu, belirli bir bölgedeki nüfusun karşılıklı olarak yer değiştirmesidir. Bu uygulama genellikle dini veya etnik nedenlerle homojen bir toplum yaratma amacı taşır.
Türkiye ve Yunanistan arasındaki en bilinen örnek, 1923 Lozan Barış Antlaşması ile gerçekleşen mübadeledir. Bu mübadele kapsamında, Türkiye'deki Rum Ortodoks Hristiyanları Yunanistan'a, Yunanistan'daki Müslümanlar ise Türkiye'ye gönderilmiştir. Mübadele, "din" esasına göre yapılmış ve yaklaşık 1.2 milyon Rum ve 500 bin Müslümanı etkilemiştir. Ancak, İstanbul Rumları ve Batı Trakya Türkleri mübadeleden muaf tutulmuştur.
Nüfus mübadelesi, uluslararası hukuk açısından tartışmalı bir konudur. Bir yandan, azınlık haklarının korunması ve olası çatışmaların önlenmesi gibi gerekçelerle savunulurken, diğer yandan insanların zorla yerlerinden edilmesi ve mülkiyet haklarının ihlali gibi eleştirilere de maruz kalır. Mübadele, etkilenen topluluklar üzerinde derin travmatik etkiler bırakabilir ve uzun süreli sosyal ve ekonomik sorunlara yol açabilir.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page