karaciğer kanseri ne demek?

Karaciğer Kanseri Hakkında Bilgiler

Karaciğer kanseri, karaciğer hücrelerinde başlayan kanser türüdür. Farklı karaciğer kanseri türleri bulunmaktadır. En sık görüleni Hepatosellüler Karsinom (HCC) 'dur ve karaciğerin ana hücreleri olan hepatositlerden kaynaklanır. Diğer türleri arasında Kolanjiyokarsinom (Safra Yolu Kanseri) ve Hepatoblastom (daha çok çocuklarda görülür) yer alır.

Nedenleri ve Risk Faktörleri:

• Kronik Viral Hepatit: Özellikle Hepatit B ve Hepatit C enfeksiyonları karaciğer kanseri riskini önemli ölçüde artırır.
• Siroz: Siroz, karaciğerin uzun süreli hasar görmesi sonucu oluşan bir durumdur ve karaciğer kanseri için önemli bir risk faktörüdür.
• Alkol Tüketimi: Aşırı alkol tüketimi karaciğer hasarına ve siroza yol açarak karaciğer kanseri riskini artırabilir.
• Aflatoksinler: Bazı küflerin ürettiği toksinler olan Aflatoksinler ile kontamine olmuş gıdaların tüketimi karaciğer kanseri riskini artırabilir.
• Obezite ve Diyabet: Obezite ve Tip 2 Diyabet karaciğer yağlanmasına (steatohepatit) yol açarak karaciğer kanseri riskini artırabilir.
• Aile Öyküsü: Ailede karaciğer kanseri öyküsü bulunması riski artırabilir.

Belirtileri:

Karaciğer kanseri erken evrelerde genellikle belirti vermez. Belirtiler ortaya çıktığında şunlar görülebilir:

• Karın ağrısı veya şişlik
• İştah kaybı
• Kilo kaybı
• Bulantı ve kusma
• Sarılık (cilt ve gözlerin sararması)
• Yorgunluk
• Karında sıvı birikmesi (asit)
• Dışkının renginde değişiklik (açık renkli)
• İdrarın renginde koyulaşma

Teşhis:

• Fizik Muayene ve Hasta Öyküsü: Doktor hastanın genel sağlık durumu hakkında bilgi alır ve fizik muayene yapar.
• Kan Testleri: Karaciğer Fonksiyon Testleri ve tümör belirteçleri (örneğin, alfa-fetoprotein - AFP) gibi kan testleri yapılır.
• Görüntüleme Yöntemleri: Ultrason, Bilgisayarlı Tomografi (BT), Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) ve Anjiyografi gibi yöntemler kullanılır.
• Biyopsi: Şüpheli dokudan örnek alınarak mikroskop altında incelenir.

Tedavi:

Karaciğer kanserinin tedavisi, kanserin evresine, türüne, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• Cerrahi: Tümörün cerrahi olarak çıkarılması (rezeksiyon) veya karaciğer nakli yapılabilir.
• Ablasyon Tedavileri: Tümörü yakarak veya dondurarak yok etme yöntemleri (radyofrekans ablasyonu, mikrodalga ablasyonu, kriyoablasyon).
• Radyasyon Tedavisi: Yüksek enerjili ışınlarla kanser hücrelerini öldürme.
• Kemoterapi: İlaçlarla kanser hücrelerini öldürme.
• Hedefe Yönelik Tedaviler: Kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engelleyen ilaçlar.
• İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı güçlendirme.
• Transarteriyel Kemoembolizasyon (TACE): Kanser hücrelerini besleyen damarları tıkayarak ve kemoterapi ilaçları vererek tümörü tedavi etme.
• Transarteriyel Radyoembolizasyon (TARE) / SIRT: Radyoaktif mikroküreler kullanarak tümörü tedavi etme.

Önleme:

• Hepatit B Aşısı olmak.
• Hepatit C enfeksiyonunu önlemek (korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmak, enjektör paylaşmamak).
• Alkol tüketimini sınırlamak veya bırakmak.
• Sağlıklı kiloyu korumak.
• Diyabeti kontrol altında tutmak.
• Aflatoksin kontaminasyonu riski olan gıdalardan kaçınmak.
• Karaciğer hastalığı olan kişilerin düzenli olarak tarama yaptırması önemlidir.