ı. meşrutiyet ne demek?

İşte I. Meşrutiyet hakkında kapsamlı bir Markdown formatında Wikipedia makalesi:

# I. Meşrutiyet

**I. Meşrutiyet**, Osmanlı İmparatorluğu'nda 23 Aralık 1876'da ilan edilen ve 14 Şubat 1878'de [II. Abdülhamid](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Abdülhamid) tarafından askıya alınan, parlamenter sisteme geçiş denemesi dönemidir. Bu dönemde, [Kanun-i Esasi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Kanun-i%20Esasi) adı verilen ilk Osmanlı anayasası yürürlüğe girmiştir.

## Arka Plan

19. yüzyılın ortalarından itibaren Osmanlı İmparatorluğu, hem iç hem de dış sorunlarla boğuşuyordu. Milliyetçilik akımlarının etkisiyle Balkanlar'da çıkan isyanlar, devletin toprak kayıplarına neden oluyordu. Ayrıca, [Düyun-u Umumiye](https://www.nedemek.page/kavramlar/Düyun-u%20Umumiye) gibi dış borçlanma kurumları, Osmanlı ekonomisi üzerindeki kontrolü artırıyordu. Aydınlar ve bürokratlar arasında, ülkenin bu durumdan kurtulması için köklü reformların yapılması gerektiği düşüncesi yayılıyordu.

Bu dönemde, [Tanzimat Fermanı](https://www.nedemek.page/kavramlar/Tanzimat%20Fermanı) ve [Islahat Fermanı](https://www.nedemek.page/kavramlar/Islahat%20Fermanı) gibi reformlar yapılmış olsa da, bunlar yeterli görülmüyordu. Özellikle genç aydınlar, Avrupa'daki parlamenter sistemleri örnek alarak, Osmanlı'da da bir meşruti yönetim kurulmasını savunuyorlardı. Bu düşünceyi savunanlara [Jön Türkler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Jön%20Türkler) deniyordu.

## Meşrutiyetin İlanı

[Jön Türkler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Jön%20Türkler), [V. Murat](https://www.nedemek.page/kavramlar/V.%20Murat)'ı tahttan indirerek yerine [II. Abdülhamid](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Abdülhamid)'i geçirdiler. [II. Abdülhamid](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Abdülhamid), tahta geçerken meşrutiyeti ilan edeceğine söz vermişti.

23 Aralık 1876'da [Kanun-i Esasi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Kanun-i%20Esasi) ilan edildi ve [I. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/I.%20Meşrutiyet) dönemi resmen başladı. [Kanun-i Esasi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Kanun-i%20Esasi), Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk anayasasıydı ve padişahın yetkilerini sınırlandırarak bir parlamento kurulmasını öngörüyordu.

## Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan

[Kanun-i Esasi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Kanun-i%20Esasi) uyarınca, iki meclisten oluşan bir parlamento kuruldu:

*   **[Meclis-i Mebusan](https://www.nedemek.page/kavramlar/Meclis-i%20Mebusan)**: Halk tarafından seçilen milletvekillerinden oluşuyordu.
*   **[Meclis-i Ayan](https://www.nedemek.page/kavramlar/Meclis-i%20Ayan)**: Padişah tarafından atanan üyelerden oluşuyordu.

[Meclis-i Mebusan](https://www.nedemek.page/kavramlar/Meclis-i%20Mebusan), yasama yetkisine sahipti ve hükümeti denetleyebiliyordu. Ancak, [II. Abdülhamid](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Abdülhamid)'in yetkileri hala oldukça genişti ve meclisi feshetme yetkisine sahipti.

## Meşrutiyetin Sona Ermesi

[I. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/I.%20Meşrutiyet) dönemi uzun sürmedi. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması üzerine [II. Abdülhamid](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Abdülhamid), 14 Şubat 1878'de meclisi feshetti ve [Kanun-i Esasi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Kanun-i%20Esasi)'yi askıya aldı. Böylece [I. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/I.%20Meşrutiyet) dönemi sona erdi ve [II. Abdülhamid](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Abdülhamid)'in otokratik yönetimi başladı. Bu döneme [İstibdat Dönemi](https://www.nedemek.page/kavramlar/İstibdat%20Dönemi) adı verilir.

## Sonuçları ve Önemi

[I. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/I.%20Meşrutiyet) dönemi kısa sürmüş olsa da, Osmanlı tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Bu dönemde, Osmanlı toplumu parlamenter sistem ve anayasal düzenle tanışmıştır. [I. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/I.%20Meşrutiyet)'in sona ermesi, aydınlar ve bürokratlar arasında meşruti yönetime duyulan özlemi daha da artırmıştır. Bu özlem, 1908'de [II. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Meşrutiyet)'in ilan edilmesine yol açmıştır.

## Ayrıca Bakınız

*   [II. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/II.%20Meşrutiyet)
*   [Osmanlı İmparatorluğu](https://www.nedemek.page/kavramlar/Osmanlı%20İmparatorluğu)
*   [Tanzimat Dönemi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Tanzimat%20Dönemi)

Bu makale, [I. Meşrutiyet](https://www.nedemek.page/kavramlar/I.%20Meşrutiyet) hakkında temel bilgileri içermektedir. Daha detaylı bilgi için, konuyla ilgili diğer kaynaklara başvurabilirsiniz.
Kendi sorunu sor