Hanbeli Mezhebi
Hanbeli mezhebi, İslam'ın dört büyük Sünni fıkıh mezhebinden biridir. Kurucusu, Bağdat'ta yaşamış olan İmam Ahmed bin Hanbel'dir (780-855). Hanbeli mezhebi, özellikle hadis rivayetlerine ve sünnete sıkı sıkıya bağlılığıyla bilinir.
Temel Özellikleri:
- Kur'an ve Sünnet: Hanbeli mezhebi, fıkhi hükümlerin kaynağı olarak öncelikle Kur'an ve sünnete başvurur.
- Hadislere Önem: Hadislerin yorumlanmasında zahiri (literal) anlamı esas alır ve aklî yorumlardan kaçınmaya çalışır. Zayıf hadisleri bile kıyasa tercih eder.
- Sahabe Sözleri (Fetvaları): Kur'an ve sünnette açık bir hüküm bulunmadığı durumlarda, Sahabe'nin sözleri ve uygulamaları (fetvaları) dikkate alınır.
- Kıyasın Sınırlı Kullanımı: Kıyas (analoji), diğer mezheplere göre daha sınırlı bir şekilde kullanılır ve ancak zaruret halinde başvurulur.
- İcma: İcma (alimlerin görüş birliği) da fıkhi hükümlerin belirlenmesinde önemli bir kaynaktır, ancak Hanbeliler icmaın tespitinin zorluğuna dikkat çekerler.
- İslam Hukuku: Hanbeli mezhebi, İslam%20Hukuku'nun daha katı bir şekilde uygulanmasını savunur.
Yaygın Olduğu Bölgeler:
Hanbeli mezhebi, özellikle Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Umman gibi Körfez ülkelerinde yaygındır. Ayrıca Suriye, Irak ve Filistin'de de mensupları bulunmaktadır.
Önemli Eserler:
- Müsned (Ahmed bin Hanbel'in hadis derlemesi)
- El-Muğni (İbn Kudâme'nin fıkıh kitabı)
- Zâdü'l-Müstaqni' (Şerefeddin el-Haccâvî'nin fıkıh kitabı)
Diğer Hususlar:
Hanbeli mezhebi, diğer mezheplere göre daha muhafazakâr bir yaklaşımı benimser ve ibadetlerde sünnete uygunluğu titizlikle gözetir. Fıkhi konularda delillere sıkı sıkıya bağlılığı ve ihtiyatlılığı ile bilinir.