genel görelilik ne demek?

Genel Görelilik

Genel Görelilik, Albert Einstein tarafından 1915'te ortaya konulan ve **yerçekimi**ni uzay ve zamanın geometrisi olarak tanımlayan bir fizik teorisidir. Newton'ın evrensel çekim yasasının yerini almıştır ve evren anlayışımızda devrim yaratmıştır.

Temel İlkeler:

  • Eşdeğerlik İlkesi: Bu ilkeye göre, yerçekimsel alan ile ivmeli bir referans çerçevesi arasında ayrım yapmak mümkün değildir. Başka bir deyişle, bir asansörde yukarı doğru hızlanmak ile yerçekimi altında olmak aynı fiziksel etkilere sahiptir.

  • Uzay-Zaman Eğriliği: Genel Görelilik, kütle ve enerjinin uzay-zaman dokusunu büktüğünü öne sürer. Bir cismin hareketini, bu eğrilik boyunca izlediği yol belirler. Bu eğrilik, bizim yerçekimi olarak algıladığımız şeyin temel nedenidir.

Önemli Sonuçlar ve Tahminler:

  • Işığın Bükülmesi: Güçlü bir yerçekimi alanı, ışığın yolunu bükebilir. Bu, Güneş'in yakınından geçen yıldızların konumlarının gözlemlenerek doğrulanmıştır.

  • Yerçekimsel Zaman Genişlemesi: Yerçekimi alanı ne kadar güçlüyse, zaman o kadar yavaş akar. Bu, yüksek rakımlarda yaşayanların daha hızlı yaşlanmasına neden olur (ancak bu fark inanılmaz derecede küçüktür).

  • Kara Delikler: Çok büyük kütleli cisimler, uzay-zamanı o kadar çok bükerler ki, bir kara%20delik oluşur. Kara deliklerin etrafındaki bölgeden hiçbir şey, ışık bile kaçamaz.

  • Yerçekimsel Dalgalar: Hızlanan kütleler, uzay-zamanda dalgalanmalara neden olur. Bu yer%C3%A7ekimsel%20dalgalar, 2015 yılında doğrudan gözlemlenmiştir ve genel göreliliğin bir başka önemli doğrulamasıdır.

Uygulamalar:

  • GPS: Küresel Konumlama Sistemi (GPS) uyduları, doğru konumlandırma için genel görelilik etkilerini hesaba katmalıdır.

  • Kozmoloji: Genel Görelilik, **evren**in evrimini ve yapısını anlamak için temel bir araçtır.

  • Astrofizik: Kara delikler, nötron yıldızları ve diğer yoğun cisimlerin incelenmesinde kullanılır.

Genel Görelilik, **modern%20fizik**in temel taşlarından biridir ve evren hakkındaki anlayışımızı derinlemesine etkilemiştir.