güvenilirlik ne demek?

Güvenilirlik Nedir?

Güvenilirlik, bir ölçme aracının veya sürecinin aynı şeyi tekrar tekrar ölçtüğünde ne kadar tutarlı sonuçlar verdiğini ifade eder. Başka bir deyişle, bir ölçümün tekrar edilebilirliği ve istikrarıdır. Yüksek güvenilirliğe sahip bir ölçme aracı, aynı koşullar altında aynı nesneyi veya durumu ölçtüğünde benzer sonuçlar üretir.

Güvenilirliği Etkileyen Faktörler:

• Ölçme Aracının Kendisi: Sorularının açık ve net olmaması, hatalı kalibrasyon gibi durumlar güvenilirliği düşürebilir.
• Uygulama Koşulları: Ortamdaki gürültü, ışıklandırma, katılımcıların yorgunluğu gibi faktörler güvenilirliği etkileyebilir.
• Ölçümü Yapan Kişi: Uygulayıcının deneyimi, tutumu ve dikkat düzeyi ölçüm sonuçlarını etkileyebilir.
• Ölçülen Kişi: Kişinin motivasyonu, anksiyetesi, sağlık durumu gibi faktörler güvenilirliği etkileyebilir.

Güvenilirlik Türleri:

• Test-Tekrar Test Güvenilirliği: Aynı testin aynı kişilere belirli bir süre sonra tekrar uygulanmasıyla elde edilen sonuçların tutarlılığıdır. (Test-Tekrar Test Güvenilirliği)
• Paralel Formlar Güvenilirliği: Aynı konuyu ölçen iki farklı testin aynı kişilere uygulanmasıyla elde edilen sonuçların tutarlılığıdır.
• İç Tutarlılık Güvenilirliği: Bir testin içindeki maddelerin birbiriyle ne kadar ilişkili olduğunu gösterir. (İç Tutarlılık Güvenilirliği)
  • Cronbach Alfa: Bir testin maddelerinin ortalama korelasyonunu temel alarak hesaplanan bir iç tutarlılık katsayısıdır. (Cronbach Alfa)
  • Split-Half Güvenilirliği: Bir testin iki yarıya bölünerek (örneğin, tek ve çift numaralı sorular) elde edilen sonuçların tutarlılığıdır.
• Gözlemciler Arası Güvenilirlik: Farklı gözlemcilerin aynı olayı veya durumu değerlendirmesiyle elde edilen sonuçların tutarlılığıdır. (Gözlemciler Arası Güvenilirlik)

Güvenilirliğin Önemi:

Güvenilirlik, bir ölçme aracının veya sürecinin geçerliliğinin ön koşuludur. Bir ölçüm güvenilir değilse, geçerli de olamaz. Güvenilir ölçümler, doğru kararlar almak ve anlamlı sonuçlar elde etmek için gereklidir.

Özetle:

Güvenilirlik, bir ölçme aracının veya sürecinin tutarlılığını ifade eder. Yüksek güvenilirliğe sahip ölçümler, tekrar edilebilir, istikrarlı ve güvenilir sonuçlar üretir. Farklı güvenilirlik türleri, farklı ölçme yöntemlerinin güvenilirliğini değerlendirmek için kullanılır.