gümrü antlaşması ne demek?

Gümrü Antlaşması

Gümrü Antlaşması, 3 Aralık 1920 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Hükümeti ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında, Türkiye-Ermenistan Savaşı'nı sona erdiren ve iki ülke arasındaki sınırları belirleyen antlaşmadır. Antlaşma, TBMM'nin imzaladığı ilk uluslararası antlaşma olma özelliğini taşır.

Antlaşmanın Önemli Maddeleri:

  • Sınırların Belirlenmesi: Antlaşma ile Türkiye'nin doğu sınırları büyük ölçüde güvence altına alınmıştır. Kars ve çevresi, Iğdır ve Sarıkamış TBMM hükümetine bırakılmıştır.
  • Ermenistan'ın Vazgeçişi: Ermenistan, Sevr Antlaşması ile kendisine vaat edilen topraklardan vazgeçmiştir.
  • Askeri Hükümler: Ermenistan ordusunun sınırlandırılması ve Türkiye'nin izni olmadan başka bir ülke ile ittifak kuramaması gibi askeri hükümleri içermektedir.

Antlaşmanın Önemi:

  • TBMM'nin uluslararası alanda tanınması için önemli bir adım olmuştur.
  • Doğu cephesindeki askeri harekatın sona ermesiyle birlikte, TBMM'nin diğer cephelere odaklanmasına olanak sağlamıştır.
  • Ancak antlaşma, Ermenistan'ın Sovyetleşmesi ve Kars Antlaşması'nın imzalanması ile geçerliliğini yitirmiştir.