dolaşım sistemi ne demek?

Dolaşım Sistemi

Dolaşım sistemi, vücudun temel işlevlerini sürdürebilmesi için gerekli olan oksijen, besin maddeleri, hormonlar ve bağışıklık hücreleri gibi maddeleri hücrelere taşıyan ve atık ürünleri hücrelerden uzaklaştıran hayati bir sistemdir. Temel olarak üç ana bileşenden oluşur:

• Kalp: https://www.nedemek.page/kavramlar/kalp, kanı vücuda pompalayan merkezi organdır. Dört odacığı (iki kulakçık ve iki karıncık) bulunur ve düzenli kasılmalarla kanı dolaşıma gönderir.
• Kan Damarları: https://www.nedemek.page/kavramlar/kan%20damarları, kanın vücutta dolaştığı boru şeklindeki yapılardır. Üç ana türü vardır:
  • Atardamarlar: https://www.nedemek.page/kavramlar/atardamar, oksijenlenmiş kanı kalpten vücuda taşır.
  • Toplardamarlar: https://www.nedemek.page/kavramlar/toplardamar, oksijeni azalmış kanı vücuttan kalbe geri taşır.
  • Kılcal Damarlar: https://www.nedemek.page/kavramlar/kılcal%20damar, atardamarlar ve toplardamarlar arasında bağlantı kuran ince duvarlı damarlardır. Oksijen, besin maddeleri ve atık ürünlerin hücreler ile kan arasında değişimini sağlarlar.
• Kan: https://www.nedemek.page/kavramlar/kan, dolaşım sisteminin sıvı bileşenidir. Plazma, kırmızı kan hücreleri (eritrositler), beyaz kan hücreleri (lökositler) ve trombositler içerir. Oksijen taşınması, bağışıklık ve kanın pıhtılaşması gibi çeşitli işlevleri vardır.

Dolaşım Sistemi İşleyişi:

Kalp, kanı atardamarlar aracılığıyla vücuda pompalar. Atardamarlar, daha küçük damarlar olan arteriyollere ayrılır ve bunlar da kılcal damarlara bağlanır. Kılcal damarlarda, oksijen ve besin maddeleri kandan hücrelere geçerken, karbondioksit ve diğer atık ürünler hücrelerden kana geçer. Kılcal damarlar, venüllere ve daha sonra toplardamarlara bağlanır. Toplardamarlar, oksijeni azalmış kanı kalbe geri taşır. Kalp daha sonra bu kanı akciğerlere gönderir, burada karbondioksit bırakılır ve oksijen alınır. Oksijenlenmiş kan daha sonra tekrar kalbe döner ve döngü yeniden başlar. Bu döngüye büyük kan dolaşımı denir. Akciğerlere gidiş ve dönüş döngüsüne ise küçük kan dolaşımı denir.

Dolaşım sistemi, vücudun homeostazını korumak için hayati öneme sahiptir. Sistemdeki herhangi bir bozukluk, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.