doğu hindistan şirketi ne demek?
Doğu Hindistan Şirketi (İngiliz Doğu Hindistan Şirketi)
Doğu Hindistan Şirketi, İngilizlerin 17. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar Doğu Hindistan'da ticaret yapmak amacıyla kurduğu bir İngiliz anonim şirketidir. Başlangıçta sadece ticari bir girişim olarak kurulan şirket, zamanla Hindistan'da siyasi ve askeri güç elde ederek bölgeyi sömürgeleştirmede önemli bir rol oynamıştır.
Kuruluşu ve Amacı:
- 1600 yılında İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth tarafından verilen bir kraliyet beratıyla kurulmuştur.
- Temel amacı, Doğu Hint Adaları (özellikle Hindistan) ile baharat ticareti yapmaktı. Kuruluş ve Amaç
Yükselişi ve Güç Kazanması:
-
- ve 18. yüzyıllarda Hindistan'da ticari üstünlük kurmak için diğer Avrupa güçleriyle (özellikle Fransızlarla) rekabet etmiştir.
- Plasse Savaşı (1757) gibi askeri zaferlerle bölgedeki siyasi nüfuzunu artırmıştır. Plasse Savaşı
- Zamanla yerel Hintli yöneticilerle anlaşmalar yaparak veya savaşarak topraklarını genişletmiştir.
- Kendi ordusunu kurarak ve vergi toplama yetkisi elde ederek Hindistan'da fiili bir hükümet gibi hareket etmeye başlamıştır. Vergi Toplama
Sömürgecilik ve Etkileri:
- Şirketin yönetimi altında Hindistan, İngiliz sömürgeciliğinin en önemli parçalarından biri haline gelmiştir. Sömürgecilik
- Hindistan'ın kaynakları İngiltere'ye aktarılmış, yerel endüstriler zarar görmüş ve fakirlik artmıştır.
- Şirketin uygulamaları, Hint toplumunda büyük sosyal ve ekonomik değişikliklere yol açmıştır.
Çöküşü ve Sonu:
- Şirketin yolsuzlukları ve kötü yönetimi, İngiliz hükümetinin müdahalesine yol açmıştır.
- 1857 Hint Ayaklanması (Sepoy İsyanı), şirketin zayıflığını ortaya çıkarmış ve İngiliz hükümetinin doğrudan Hindistan'ı yönetmesine neden olmuştur. Sepoy İsyanı
- 1858'de İngiliz hükümeti, Doğu Hindistan Şirketi'ni resmen feshetmiş ve Hindistan'ın yönetimini doğrudan devralmıştır. Fesih