cd4 t hücreleri ne demek?
CD4 T Hücreleri Hakkında Bilgi
CD4 T hücreleri, bağışıklık sisteminin önemli bir bileşenidir ve adaptif immünitede kritik rol oynarlar. "Yardımcı T hücreleri" olarak da bilinirler. Hücre yüzeylerinde CD4 adı verilen bir proteini taşırlar, bu protein onların diğer bağışıklık hücreleriyle etkileşim kurmasına yardımcı olur.
Temel İşlevleri:
- Bağışıklık Yanıtını Koordine Etmek: CD4 T hücreleri, antijen sunan hücreler (APC'ler) tarafından sunulan antijenleri tanıyarak bağışıklık sistemini aktive eder ve yönlendirir.
- Sitokin Üretimi: Çeşitli sitokinler salgılayarak diğer bağışıklık hücrelerinin (B hücreleri, sitotoksik T hücreleri, makrofajlar vb.) aktivasyonunu ve fonksiyonlarını düzenlerler.
- B Hücrelerine Yardımcı Olmak: B hücrelerinin antikor üretmesini teşvik ederler. Bu antikorlar, patojenleri etkisiz hale getirmede ve işaretlemede önemlidir.
- Sitotoksik T Hücrelerini (CD8 T Hücreleri) Aktive Etmek: CD8 T hücrelerinin enfekte olmuş veya kanserli hücreleri öldürmesine yardımcı olurlar.
- Makrofajları Aktive Etmek: Makrofajların patojenleri daha etkili bir şekilde yok etmesini sağlarlar.
Alt Tipleri:
Farklı CD4 T hücre alt tipleri, farklı sitokin profillerine ve işlevlere sahiptir. En bilinen alt tipler şunlardır:
- Th1 Hücreleri: Hücresel bağışıklıkta rol oynar ve özellikle hücre içi patojenlere karşı savunmada önemlidirler. İnterferon-gama (IFN-γ) gibi sitokinler üretirler.
- Th2 Hücreleri: Hümoral bağışıklıkta rol oynar ve parazitik enfeksiyonlara karşı savunmada ve alerjik reaksiyonlarda önemlidirler. İnterlökin-4 (IL-4), İnterlökin-5 (IL-5) ve İnterlökin-13 (IL-13) gibi sitokinler üretirler.
- Th17 Hücreleri: Ekstraselüler bakterilere ve mantarlara karşı savunmada rol oynarlar ve otoimmün hastalıklarda da etkili olabilirler. İnterlökin-17 (IL-17) gibi sitokinler üretirler.
- Treg (Regülatör T) Hücreleri: Bağışıklık yanıtını baskılayarak otoimmüniteyi önlerler ve bağışıklık homeostazını korurlar.
Klinik Önemi:
- HIV Enfeksiyonu: HIV, CD4 T hücrelerini hedef alır ve yok eder. Bu, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve AIDS'e yol açar.
- Otoimmün Hastalıklar: CD4 T hücrelerinin disregülasyonu, romatoid artrit, multipl skleroz ve tip 1 diyabet gibi otoimmün hastalıklara katkıda bulunabilir.
- Kanser: CD4 T hücreleri, tümörlere karşı bağışıklık yanıtında rol oynar ve kanser immünoterapisinde önemli bir hedef olabilirler.
Önemli Kavramlar: