car-t hücre tedavisi ne demek?

CAR-T Hücre Tedavisi

CAR-T hücre tedavisi, kanserle savaşmak için hastanın kendi bağışıklık hücrelerini (T hücreleri) genetik olarak yeniden programlayan bir immünoterapi türüdür. Bu tedavi, özellikle diğer tedavilere yanıt vermeyen bazı kan kanserleri türlerinde umut verici sonuçlar göstermiştir.

Tedavi Süreci:

1. Hücre Toplama (Lökoferez): Hastanın kanından T hücreleri özel bir makine (lökoferez) aracılığıyla toplanır.
2. Genetik Modifikasyon: Laboratuvar ortamında, toplanan T hücrelerine, kanser hücrelerindeki belirli bir proteine (antijen) bağlanmalarını sağlayan bir reseptör (Kimerik Antijen Reseptörü - CAR) eklenir. Bu işlem genellikle bir viral vektör kullanılarak gerçekleştirilir. Bu aşamada genetik%20modifikasyon ön plana çıkar.
3. Hücre Çoğaltma: Modifiye edilmiş CAR-T hücreleri laboratuvarda çoğaltılır, böylece tedavi için yeterli sayıda hücre elde edilir.
4. Kemoterapi (Lenfodepletion): Tedaviden önce, hastanın bağışıklık sistemini zayıflatmak ve CAR-T hücrelerinin daha iyi çalışmasını sağlamak amacıyla genellikle kısa süreli bir kemoterapi uygulanır. Bu işleme kemoterapi veya lenfodepletion denir.
5. CAR-T Hücrelerinin İnfüzyonu: Çoğaltılmış CAR-T hücreleri hastaya damar yoluyla geri verilir.
6. İzlem: Hastalar, CAR-T hücrelerinin aktivasyonu ve potansiyel yan etkileri açısından yakından izlenir. Bu aşamada immunoterapi protokolleri uygulanır.

Potansiyel Yan Etkiler:

CAR-T hücre tedavisi güçlü bir tedavi olsa da, bazı ciddi yan etkilere neden olabilir:

• Sitokin Salınım Sendromu (CRS): Bağışıklık hücrelerinin aşırı aktivasyonu sonucu ortaya çıkan ateş, titreme, düşük tansiyon ve solunum zorluğu gibi belirtilerle kendini gösteren bir durumdur.
• Nörotoksisite: Konfüzyon, nöbetler, konuşma bozuklukları gibi sinir sistemi ile ilgili sorunlar.
• Sitopeni: Kan hücrelerinin (kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, trombositler) sayısında azalma.
• Enfeksiyonlar: Bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle enfeksiyon riski artar.
• B Hücre Aplasia: CAR-T hücreleri bazen sağlıklı B hücrelerini de hedef alabilir, bu da bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açabilir.

Uygulama Alanları:

CAR-T hücre tedavisi şu anda özellikle aşağıdaki kan kanserlerinde kullanılmaktadır:

• Akut%20Lenfoblastik%20Lösemi (ALL)
• Diffüz%20B%20Hücreli%20Büyük%20Lenfoma (DLBCL)
• Mültipl%20Miyelom

Araştırmalar, CAR-T hücre tedavisinin diğer kanser türlerinde de potansiyel kullanımını araştırmaya devam etmektedir.