Buran (Rusça: Бура́н, "Kar Fırtınası" veya "Kar Vebası"), Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ve 1988'de tek bir insansız uçuş gerçekleştiren uzay mekiği programının adıdır. Proje, ABD'nin Uzay Mekiği programına bir yanıt olarak başlatılmış ve amacı askeri ve sivil uzay görevlerinde kullanılacak bir uzay aracı geliştirmekti. Buran programı, teknik karmaşıklığı, yüksek maliyeti ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla sonuçlanan ekonomik zorluklar nedeniyle 1993'te resmen iptal edildi.
1970'lerin ortalarında, ABD'nin Uzay Mekiği programı, Sovyet askeri ve siyasi liderliğinde endişeye neden oldu. Sovyetler, Amerikan mekiğinin yörüngeden nükleer silah taşıyabileceği veya Sovyet uydularını yakalayabileceği endişesini taşıyordu. Bu endişeler, Sovyetler Birliği'nin kendi uzay mekiği programını başlatmasına yol açtı.
Buran programı, 1976'da başladı ve NPO Energia (şimdi RKK Energia) baş tasarımcısı Valentin Gluşko'nun liderliğinde geliştirildi. Programın amacı, ABD mekiğine benzer yeteneklere sahip, ancak bazı açılardan daha gelişmiş bir uzay aracı yaratmaktı.
Buran mekiği, dış görünüş olarak Amerikan mekiğine çok benziyordu. Ancak, bazı önemli farklılıklar vardı:
Buran'ın temel teknik özellikleri şunlardı:
Buran mekiği, Energia adı verilen güçlü bir ağır yük taşıyıcı roket tarafından fırlatılıyordu. Energia, Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen en güçlü roketlerden biriydi ve hem Buran mekiğini hem de diğer ağır yükleri yörüngeye taşıma kapasitesine sahipti.
Buran mekiğinin tek uzay uçuşu, 15 Kasım 1988'de Baykonur Uzay Üssü'nden gerçekleştirildi. Uçuş, tamamen insansız olarak yapıldı ve mekik, Dünya çevresinde iki tur attıktan sonra başarıyla iniş yaptı. Bu uçuş, otomatik iniş sisteminin başarısını kanıtladı ve Buran'ı bu yeteneğe sahip ilk uzay mekiği yaptı.
Buran programı, Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte 1993'te resmen iptal edildi. Programın iptal edilmesinin başlıca nedenleri şunlardı:
Buran programı, Sovyet uzay programının bir parçası olarak önemli bir yere sahiptir. Program, Sovyet mühendislerinin teknik yeteneklerini gösterdi ve uzay teknolojisi alanında önemli ilerlemeler sağladı. Buran'ın tek uçuşu, insansız uzay uçuşu ve otomatik iniş teknolojileri açısından bir kilometre taşı olarak kabul edilir.
Buran'ın üretilen örneklerinden bazıları günümüzde müzelerde sergilenmektedir. Özellikle, Baykonur Uzay Üssü'ndeki hangarda bulunan ve 2002 yılında çöken çatı altında hasar gören Buran modeli, programın trajik sonunu simgelemektedir.