birinci dünya savaşı ne demek?

Birinci Dünya Savaşı (1914-1918)

Birinci Dünya Savaşı, 20. yüzyılın başlarında Avrupa'da başlayan ve kısa sürede tüm dünyaya yayılan küresel bir savaştı. İtilaf Devletleri (özellikle İngiltere, Fransa ve Rusya İmparatorluğu) ile İttifak Devletleri (özellikle Almanya, Avusturya-Macaristan ve Osmanlı%20İmparatorluğu) arasında yaşandı.

Nedenleri:

  • Milliyetçilik: Özellikle Balkanlar'da farklı etnik grupların bağımsızlık arayışları ve büyük devletlerin bu arayışları kendi çıkarları doğrultusunda kullanması.
  • Sömürgecilik: Büyük devletler arasındaki rekabet ve ekonomik çıkarlar.
  • Emperyalizm: Devletlerin topraklarını genişletme ve daha fazla nüfusa hükmetme isteği.
  • Silahlanma%20Yarışı: Büyük devletlerin sürekli olarak ordularını güçlendirmesi ve yeni silahlar geliştirmesi.
  • İttifak%20Sistemleri: Devletlerin birbirleriyle yaptıkları gizli antlaşmalar ve oluşturdukları bloklar, bir çatışmanın büyümesine zemin hazırladı.

Başlangıcı:

Savaşın fitilini ateşleyen olay, 28 Haziran 1914'te Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Franz Ferdinand'ın Saraybosna'da bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesiydi. Bu olay, Avusturya-Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilan etmesine ve ittifak sistemleri nedeniyle diğer büyük devletlerin de savaşa dahil olmasına yol açtı.

Sonuçları:

  • Milyonlarca insanın ölümü ve yaralanması.
  • Osmanlı%20İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan ve Rusya İmparatorluğu gibi büyük imparatorlukların yıkılması.
  • Yeni devletlerin kurulması (örneğin, Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya).
  • Versay%20Antlaşması gibi savaş sonrası antlaşmalarla yeni bir dünya düzeninin oluşturulması.
  • Milletler%20Cemiyeti'nin kurulması.
  • Savaşın ekonomik, sosyal ve politik etkileri, II. Dünya Savaşı'na zemin hazırladı.

Birinci Dünya Savaşı, modern tarihin en önemli olaylarından biri olarak kabul edilir ve dünya siyasetini derinden etkilemiştir.