-loji ne demek?

-loji son eki, İngilizcedeki -ology veya -logy den Türkçeye girmiştir. Bir çalışma alanını veya akademik bir disiplini tanımlar. Benzer şekilde -olojist son eki de, bu alan üzerinde çalışan kişiyi tanımlar.

Etimoloji

"-loji" genel anlamıyla; "herhangi bir alanındaki çalışmalar" demektir. Bu tür sözcükler genellikle Yunanca veya Latince köke sahip olup son ek -loji, Yunancadaki -λογια (-logia) dan gelir. Eski Yunanca, légō, log- λέγω, λογ- söz söylemek demektir. Bu ek buradan evrilmiştir.¹

-oloji son eki, bu anlamda yanıltıcı olabilir, zira buradaki 'o', -loji ekini alan asıl sözcükten de geliyor olabilir. Örneğin, biyoloji deki 'o' Yunanca βιος (bios), yaşam'ın sonunda zaten vardır. Bu nedenle, örneğin mineraloji gibi bazı sözcükler -oloji ile bitmez.

-loji'lerin listesi

Dizin:

__NOTOC__

A

Aerobiyoloji, havaya karışmış organik parçaları (bakteri, mantar sporları, çok küçük böcekler, polenleri) araştıran biyoloji dalı.
Aeroloji, atmosferi ve havayı inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız Meteoroloji)
Aeropalinoloji, atmosferdeki polen tanelerini ve sporları inceleyen bilim dalı.
Agnoioloji, doğadaki bilinmeyen, açıklanamayan şeyleri inceleyen bilim dalı.
Agrobiyoloji, (Tarım biyolojisi) bitkilerin beslenme ve toprak gereksinimlerini inceleyen bilim dalı.
Agroloji, (toprak bilimi) toprakları ve özelliklerini inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: Pedoloji)
Agrostoloji, otsu bitkileri inceleyen bilim dalı.
Akaroloji, keneler ve buna benzer hayvanları inceleyen bilim dalı.
Akridiloji, çekirgeleri ve ağustos böceklerini inceleyen bilim dalı.
Aksiyoloji, (Değer felsefesi) doğadaki değerleri inceleyen bilim dalı.
Aktinobiyoloji, radyasyonun yaşayan organizmalar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
Aktinoloji, ışığın kimyasallar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
Alerjiloji, alerjenleri araştıran tıp dalı.
Algoloji, algleri inceleyen biyoloji dalı.
Androloji, erkek vücudu ve hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
Anesteziyoloji, anestezik maddeleri inceleyen tıp dalı.
Angeloloji, melekleri inceleyen bilim dalı..
Anjiyoloji, kan ve lenf dolaşım sisteminin anatomisini inceleyen bilim dalı.
Antropoloji, insanları inceleyen bilim dalı.
Apiyoloji, arıları inceleyen bilim dalı.
Araknoloji, örümcekler ve benzeri canlıları inceleyen bilim dalı.
Areoloji, Mars üzerine araştırmalar yapan bilim dalı.
Arkeoloji, geçmiş kültürlerin kullandığı materyalleri inceleyen tarih dalı.
Arkeometalurji, arkeolojik buluntuların metalurjisi ile ilgilenen arkeometrinin alt bilim dalıdır.
Arkaeozooloji, geçmişte yaşamış insan ve hayvanların etkileşimlerini inceleyen tarih dalı. (Ayrıca bakınız zooarkaeoloji)
Astakoloji, istakoz ve benzeri canlıları inceleyen biyoloji dalı.
Asterosismoloji, yıldızların ses dalgaları ile ilişkisini araştıran bilim dalı. (Ayrıca bakınız Helioseismoloji)
Astrobiyoloji, hayatın kaynağını araştıran bilim dalı.
Astrojeoloji, gezegenlerin, asteroidlerin jeolojisini araştıran bilim dalı.
Astroloji, yıldızların ve gezegenlerin insanlar üzerindeki etkilerini inceleyen araştırma alanı.
Asuroloji, Asur medeniyetini araştıran bilim dalı.
Atmoloji, doğa olaylarını araştıran bilim dalı.
Atomoloji, atomları araştıran bilim dalı.
Autekoloji, Herhangi bir türe ait bireylerin çevre faktörleri ile karşılıklı ilişkilerini inceleyen ekoloji dalı.

B

Bakteriyoloji, bakterileri inceleyen bilim dalı.
Balneoloji, kaplıca ve şifalı banyoların çeşitli hastalıklar üzerindeki etkilerini inceleyen bilim dalı.
Bibliyoloji (yazınbilim), dilbilim, dildeki sesleri, kelimeleri, cümlelerin yapılarını inceleyen bilim
Biyojeomorfoloji (ya da ekojeomorfoloji), organizma ile jeomorfoloji arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalı.
Biyoklimatoloji, iklimin yaşayan organizmalar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
Biyoloji, hayatı inceleyen bilim dalı.
Biyometeoroloji, atmosferik koşulların canlı organizmalar üzerindeki etkilerini araştıran bilim dalı.
Biyoseoloji, çeşitli organizmaların kendi aralarındaki ve doğal ortamlarıyla (çevreleriyle) olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı.
Boksoloji, şematik planlarla, örneğin şirketlerin organizasyon grafikleri ile ilgilenen bilim dalı.
Briyoloji, (Bryophyta bölümü) kara yosunlarını inceleyen biyoloji dalı.

D

Deltiyoloji, posta kartlarının resimlerini araştıran, daha çok biriktiren bilim dalı.
Demonoloji, cinleri araştıran dal.
Dendrokronoloji, yaşlı ağaçları ve yaş halkalarını inceleyen bilim dalı.
Dendroloji, ağaçları inceleyen bilim dalı.
Deontoloji, etik kurallarıyla, görevleri araştıran bilim dalı.
Dermatoloji, ciltteki problemlerle ilgilenen tıp dalı.
Dermatopatoloji, Patolojinin dermatolojideki dalı.
Desmoloji, ligamentleri inceleyen bilim dalı.
Diyalektoloji, lehçeleri araştıran dal.
Dipteroloji, sinekleri inceleyen bilim dalı.
Doksoloji, övgü, ilahi ve benzerlerini inceleyen bilim dalı.
Dosoloji, ilaçların dozlarını ayarlayan, inceleyen bilim dalı (Ayrıca bakınız Posoloji).

E

Ecclesioloji, kilise mimarisini ve dekorasyonunu inceleyen bilim dalı.
Edafoloji, toprağın hayat üzerindeki etkilerini inceleyen toprak bilimi dalı.
Ejiptoloji (mısırbilim), eski Mısırlıları araştıran bilim dalı.
Ekofizyoloji, canlıların fiziksel fonksiyonları ve çevresiyle olan akrabalıklarını inceleyen bilim dalı.
Ekojeomorfoloji (ya da biyojeomorfoloji), organizma ile jeomorfoloji arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalı.
Ekohidroloji, canlıların su döngüsüyle olan hareketlerini inceleyen bilim dalı.
Ekoloji, yaşayan canlıların çevreleriyle ve birbirleriyle olan ilişkilerini inceleyen biyoloji dalı.
Eksobiyoloji, uzayın dışındaki hayatı inceleyen bilim dalı.
Elektrofizyoloji, doğal elektriğin vücutla ilgisini araştıran bilim dalı.
Embriyoloji, embriyoları inceleyen bilim dalı.
Emetoloji, emetik (kusturucu) faktörleri araştıran bilim dalı.
Endokrinoloji, iç salgı bezlerini inceleyen bilim dalı.
Enigmatoloji, bulmacaları, yap-bozları inceleyen dal.
Enoloji (ya da önoloji), şarapları ve şarap yapımını inceleyen dal.
Entomoloji, böcekleri inceleyen biyoloji dalı.
Enzimoloji, enzimleri inceleyen biyoloji dalı.
Epidemioloji, salgın hastalıkları araştıran bilim dalı.
Epistemoloji, bilginin doğası, kapsamı ve kaynağı ile ilgilenen felsefe dalıdır.
Escapoloji, sınırlamalardan veya diğer tuzaklardan kaçma uygulamasıdır.
Eskatoloji, teolojinin, insanlık tarihindeki olayların sonuçlarıyla ilgilenen dalı.
Etimoloji, kelimelerin kökenlerini inceleyen bilim dalı.
Etnoloji, ırk bilimi.
Etnomüzikoloji, toplumda müziği inceleyen bilim dalı.
Etnopsikofarmakoloji, ırk ve etnik grupların psikiyatrik ilaçlara cevap verme biçimlerindeki farklılıkları inceleyen bilim dalı.
Etoloji, hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalı.
Etyoloji, hastalıkların tıbbi nedenlerini inceleyen bilim dalı.
Euloji, cümleleri inceleyen bilim dalı.
Evrim biyolojisi, evrimi inceleyen biyoloji dalı.
Evrim psikolojisi, (genellikle insanda) evrimin psikolojik etkilerini araştıran bilim dalı.

F

Farmakoloji, ilaç bilimi.
Felinoloji, kedileri inceleyen bilim dalı.
Fenoloji, çiçeklenme, göç, emzirme gibi periyodik biyolojik olguları inceleyen bilim dalı.
Fenomenoloji, gerçekliğinden bağımsız olarak bilimi inceleyen bilim dalı.
Fetoloji, fetüsü (özellikle uterus içindeyken) inceleyen bilim dalı.
Filoloji, yazı ve metinleri inceleyen bilim dalı.
Fitoloji, bitkileri inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: botanik)
Fitopatoloji, bitki hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
Fizyoloji, hücre, doku ve organların işleyişini inceleyen bilim dalı.
Fleboloji, dolaşım sistemini inceleyen ilaç bilimi dalı.
Fonoloji, ses bilimi.
Formikoloji, karıncaları inceleyen bilim dalı.
Frenoloji, balataların ve fren pedallarının yapısını inceleyen otomotiv bilimi.

G

Garboloji, atık ve çöpleri inceleyen bilim dalı.
Gastroloji ya da gastroentroloji, mide ve bağırsak hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
Gemoloji, süs malzemeleri ve kıymetli taşları inceleyen bilim dalı.
Genekoloji, çevre ile ilişkili genetik farklılıkları inceleyen bilim dalı.
Geneloji, aile içindeki ilişkileri, özellikle soy kütüğü çıkarmaya yönelik araştırmaları konu alan blim dalı.
Gerontoloji, eski çağları araştıran bilim dalı.
Glasiyoloji, buzulları inceleyen bilim dalı.
Grafoloji, yazan kişinin karakterini analiz etmek amacıyla, el yazılarını inceleyen bilim dalı.
Gramatoloji, yazı sistemlerini inceleyen bilim dalı.

H

Helioloji, Güneş'i araştıran bilim dalı.
Helioseismoloji, Güneş'teki titreşimleri ve patlamaları inceleyen bilim dalı.
Helmintholoji, parazitik solucanları inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız Vermeoloji)
Hematoloji, kan dokuyu inceleyen tıp dalı.
Henoloji, teolojinin "birliği" (ilahın bir olması durumunu) inceleyen dalı.
Hepatoloji, karaciğeri inceleyen tıp dalı.
Herboloji, şifalı bitkilerin kullanımlarını araştıran bilim balı.
Herpetoloji, sürüngenler ve amfibileri inceleyen bilim dalı.
Heteroptoloji, gerçek böcekleri inceleyen bilim dalı.
Histoloji, canlılardaki dokuları inceleyen bilim dalı.
Histopatoloji, hasta dokuların mikroskobik yapısını inceleyen bilim dalı.
Historiyoloji, (Tarih) tarihi yazıları ve olayları inceleyen bilim dalı.
Hidrojeoloji, yeraltı sularını inceleyen bilim dalı.
Hidroloji, suyu inceleyen bilim dalı.
Hipnoloji, uykuyu incelyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız somnoloji)
Horoloji, zaman ve saat bilimi.
Homoloji, embriyonik gelişim kökenleri benzer ancak görevleri farklı ya da aynı olabilen organları inceleyen bilim dalı.
Hungaroloji, Macar kültürünü inceleyen dal.

İ

İhtiyoloji, balıkları inceleyen biyoloji dalı.
İhnoloji, fosil izlerini inceleyen bilim dalı.
İmmünoloji, bağışıklık sistemini inceleyen tıp dalı.
İslamoloji, İslam dinini araştıran bilim dalı.

J

Japonoloji, Japonlar üzerine araştırma yapan bilim dalı.
Jeobiyoloji, biyosfer ve biyosferin litosfer ve atmosferle olan ilişkisini inceleyen bilim dalı.
Jeokronoloji, dünyanın yaşı ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
Jeoloji, yer bilimi.
Jeomorfoloji, geleneksel anlamda dünyanın ancak giderek artan sıklıkta olmak üzere yakın gezegenlerin yüzey formlarını inceleyen bilim dalı.
Jinekoloji, kadın hastalıklarını veya genel anlamda kadını inceleyen bilim dalı.
Judeoloji, Museviler üzerine araştırma yapan bilim dalı.

K

Kaliyoloji, kuşların yuvalarını inceleyen bilim dalı.
Kampanoloji, çan ve zil çalma sanatını inceleyen bilim dalı.
Karakteroloji, karakter inceleyen bilim dalı.
Kardiyoloji, kalbi konu alan bilim dalı.
Karpoloji, tohum ve meyvelerin yapısnı inceleyen bilim dalı.
Karyoloji, hücreyi inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: Sitoloji)
Kimatoloji, dalga ve dalga hareketlerini inceleyen bilim dalı.
Killoloji, insanların diğer insanları öldürmesini inceleyen inceleyen bilim dalı. (Grossman teorisi)
Kinesiyoloji, insan anatomisi ile hareketleri inceleyen bilim dalı (tıbbın bir kolu).
Klimatoloji, iklim bilimi.
Kodikoloji, kitap ve elyazması eserlerin (mürekkep, kâğıt, parşömen, vs.) hazırlanması ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
Koleopteroloji, kınkanatlılarla ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
Konkoloji, hayvan kabukları ve yumuşakçalarla ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
Konyoloji, atmosferdeki tozu ve bu tozun bitki ve hayvanlar üzerindeki etkisini araştıran bilim dalı.
Koroloji, biyolojik veya diğer kavramların bulundukları yerlerle olan ilişkilerini inceler.
Kozmetoloji, kozmetik ve kullanımları ile ilgili alan.
Kozmoloji, evrenin kendisini veya bizlerin onun içindeki yerini araştıran bilim dalı.
Kranyoloji, kafatasının karakteristiklerini inceleyen bilim dalı.
Krayoloji, çok düşük sıcaklıklarla ve ilgili alanlar üzerine yapılan çalışmalar yapan bilim dalı.
Kremlinoloji, Sovyetler Birliği üzerine çalışmalar yapan bilim dalı.
Kriminoloji, suç bilimi.
Kriptoloji, gizli iletilerin şifrelenmesi ve bu şifrelerin çözümlenmesi ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
Kriptozooloji, efsanevi özellik taşıyan ya da taşımayan hayvanlar üzerine yapılan araştırmalar yapan bilim dalı.
Kronoloji, çeşitli şeylerin zamanla olan ilişkisini veya zamanın kendisini araştıran bilim dalı.
Kronopsikofizyoloji, sirkadiyen ritimlerin psikofizyolojisini inceleyen bilim dalı.
Ksiloloji, odun bilimi.

L

Leksikoloji, kelimelerin anlamlarını ve kullanımlarını inceleyen bilim dalı.
Lenfoloji, lenf sistemini inceleyen bilim dalı.
Lepidopteroloji, kelebekleri inceleyen bilim dalı.
Limnoloji, göl bilimi.
Litoloji, kayaç bilimi.
Ludoloji, video oyunlarını inceleyen bilim dalı.

M

Malakoloji, yumuşakçaları inceler.
Mammaloji, memeli hayvanları inceler.
Mereoloji, matematikteki bağlantıları inceleyen mantık dalı.
Meteoroloji, havayı inceleyen bilim dalı.
Methodoloji, metotları inceleyen bilim dalı.
Metroloji, ölçüm bilimi.
Mikoloji, mantarları inceler.
Mikrobiyoloji, mikroorganizmaları inceler.
Mikroloji, mikroskobik objeleri incelemeye hazırlayan ve inceleyen bilim dalı.
Mineraloji, mineral bilimi.
Mirmekoloji, karıncaları inceleyen bilim dalı.
Mitoloji, efsane bilimi.
Miyoloji, kas bilimi.
Morfoloji, biçem bilimi.
Müzikoloji, müzik bilimi.

N

Nanoteknoloji, moleküler büyüklükte araçlar üreten bilim dalı.
Neonatoloji, yeni doğan hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
Nepholoji, bulutları inceleyen bilim dalı.
Nefroloji, böbrek hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
Nosoloji, hastalık bilimi.
Nöroloji, sinir sistemini inceleyen bilim dalı.
Nörofizyoloji, sinir sisteminin yapısını inceleyen bilim dalı.
Nöropataloji, sinir sistemi hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
Nöroantropoloji, kültür ve beyin arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalıdır.
Numeroloji, numaraları inceleyen bilim dalı.

O

Odonatoloji, yusufçukları ve kızböceklerini inceleyen bilim dalı.
Odontoloji, diş bilimi.
Odyoloji, işitme ile ilgilenen tıp dalı.
Oftalmoloji, göz bilimi.
Oksoloji, insanın büyümesini inceleyen tıp dalı.
Oneiroloji, rüyaları inceleyen bilim dalı.
Onkoloji, kanseri inceleyen bilim dalı.
Ontoloji, varlık bilimi.
Ooloji, yumurtaları inceleyen bilim dalı.
Organoloji, müzikal enstrümanları (sadece organ adı verilen klavyeleri değil) inceleyen bilim dalı; alternatif olarak anatomik organları inceleyen bilim dalı.
Ornitoloji, kuşları inceleyen bilim dalı.
Oroloji, dağlar ve dağların haritalanması alanında çalışan bilim dalı.
Orthopteroloji, çekirge ve cırcırböceklerini inceleyen bilim dalı.
Osteoloji, kemik bilimi.
Oşinografi (ya da Oseanografi), okyanus bilimi.
Otolaringoloji, kulak ve boğaz ile ilgilenen tıp dalı.
Otoloji, kulak bilimi.
Otorinolarengoloji , kulak - burun - boğaz (KBB) ile ilgilenen tıp dalı.

Ö

Önoloji, şarap bilimi.

P

Paleontoloji, fosil bilimi.
Paleoantropoloji, insan ve insansı maymunların fosillerini inceleyen bilim dalı.
Paleoekoloji, Fosil organizmaların paleofizik ve paleobiyotik çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyerek fosillerin nerede ve nasıl yaşadığını araştıran bilim dalıdır.
Palinoloji, polenleri inceleyen bilim dalı.
Parapsikoloji, bilimsel açıklamalara çözülemeyen paranormal veya psişik fenomenlerin inceleyen bilim dalı.
Parazitoloji, parazitleri inceleyen bilim dalı.
Patoloji, hastalıkları inceleyen bilim dalı.
Pedoloji (toprak), toprak bilimi.
Pedoloji (çocuk), çocuk bilimi.
Penoloji, Suçlular bilimi
Persoloji, Farsların dili, kültürü, tarihi, efsaneleri, edebiyatları, sanatları ve diğer konuları araştıran bilim dalıdır.
Personoloji, Fizyonomi'nin bir varyasyonu, kişilik bilimi.
Petroloji, kayaları inceleyen bilim dalı.
Piroloji, yangın bilimi.
Planetoloji, gezegenleri inceleyen bilim dalı.
Planktoloji, planktonları inceleyen bilim dalı.
Pnömoloji, akciğeri ve akciğer hastalıklarının tedavisini inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız: Pulmonoloji)
Pomoloji, meyve yetiştirmeyi inceleyen bilim dalı.
Posoloji, ilaç dozajı belirleme bilimi.
Potamoloji, yeryüzündeki akarsuları inceleyen bilim dalına verilen isimdir.
Primatoloji, ilkel insanları inceleyen bilim dalı.
Psikobiyoloji, organizmaların yapıya dayalı psikolojileri inceleyen bilim dalı.
Psikofizyoloji, psikolojik olayların fizyolojik yönlerini inceleyen bilim dalı.
Psikoloji, insanlardaki düşünce sistemini inceleyen bilim dalı.
Psikonöroendokrinoloji, endokrin sistem, sinir sistemi ve psikoloji arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalıdır.
Psikonöroimmünoloji, psikolojik süreçler ile insan vücudunun sinir ve bağışıklık sistemi arasındaki etkileşimini inceleyen bilim dalı.
Pulmonoloji, akciğer hastalıklarını inceleyen bilim dalı.

R

Radyoloji, genellikle iyonize radyasyon ile uğraşan ışın bilimi
Refleksoloji, refleks ve refleks cevabını araştıran bilim.
Reoloji, akış bilimi.
Rinoloji, burun ve hastalıklarını inceleyen bilim.
Romatoloji, romatizmal hastalıkları inceleyen bilim.

S

Sedimantoloji, tortulları inceleyen bilim dalı.
Seksoloji, cinsiyet bilimi.
Selenoloji, Ay ile ilgilenen bilim dalı.
Semboloji, sembollerin veya bir dizi sembolleri inceleyen ve yorumlayan bilim dalı
Semioloji, işaretleri inceleyen bilim dalı.
Semptomatoloji (ya da simptomatoloji), yaşlanan bireylerde meydana gelen yapısal ve ruhsal bozukluk zayıflıklarını, yaşlanmanın belirtilerini (semptomları) inceleyen bilim dalıdır.
Seroloji, kan serumunu inceleyen bilim dalı.
Serpentoloji, yılan bilimi.
Sinekoloji, Hayvan ve bitki topluluklarını inceleyen bilim dalı
Sinoloji, Çin'i inceleyen bilim dalı.
Sismoloji, deprem bilimi.
Sitioloji (besidüzenbilim) diyetleri inceleyen bilim dalı.

Somnoloji, uyku bilimi. (Ayrıca bakınız: hipnoloji)
Sosyobiyoloji, evrimin hayvan davranışları üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
Sosyoloji, toplum bilimi.
Sovyetoloji, komünist Sovyetler Birliği'ni inceleyen bilim dalı.
Speleoloji, mağara bilimi
Splankoloji, viseral (iç) organları inceleyen bilim dalıdır.
Stomatoloji, ağız ve hastalıklarını inceleyen bilim dalı.

T

Tanatoloji (ya da thanatoloji), ölümü inceleyen bilim dalıdır.
Teknoloji, İnsanoğlunun gereklerine uygun yardımcı alet ve araçların yapılması ya da üretilmesi için gerekli bilgi ve yetenektir.
Teleoloji, yaşamı ve evreni ereklerle temellendiren ve açıklayan düşünce biçimidir.
Teoloji, tanrı bilimi.
Teratoloji, doğuştan gelen bozukluklar ya da kusurları inceler
Terioloji, Memelilerin inceleyen bilim dalı (ayrıca, daha az kullanımıyla: Mamaloji)
Teriojenoloji, hayvanların erkek ve dişi üreme sistemlerini inceleyen bilim dalı.
Thermoloji, ısı ve sıcaklığı inceleyen bilim dalı.
Termatoloji (ya da thremmatoloji), atalara ait karakterlerin kalıtsal aktarımının sürekliliğini inceleyen bilim dalıdır.
Tidoloji, gelgitleri inceleyen bilim dalı.
Tipoloji, sınıflandırma bilimi.
Tokoloji, doğum bilimi.
Tonoloji, tonlama bilimi.
Topoloji, yüzeylerin özelliklerini, genel şekillerini inceleyen geometrinin alt bilim dalıdır.
Toksikoloji, zehirleri ve zehirlerin sinidirimini inceleyen bilim dalı.
Travmatoloji, sarsıntı bilimi.
Triboloji, sürtünme, aşınma ve yağlama konularını inceleyen bilim ve teknoloji dalıdır.
Trikoloji, saç ve kafa derisini inceleyen bilim dalı.
Trichopteroloji, caddis sineklerini inceleyen bilim dalı.

Ufoloji, Tanımlanamayan Uçan Nesne (UFO) olgusunu

Ü

Üroloji, ürogenital sistemi inceleyen ve hastalıklarının tedavisi için çalışan bilim dalı.

V

Vaksinoloji, aşı bilimi.
Veksilloloji, bayrak bilimi.
Venereoloji, cinsel hastalıkları inceler.
Vermeoloji, solucanları inceler. (Ayrıca bakınız: Helmintoloji)
Viktimoloji, mağdur bilimi.
Visseroloji, vücudun 10 ana organını ve iç organlarını inceleyen bilim dalıdır.
Viroloji, virüsleri inceleyen bilim dalıdır.
Volkanoloji (ya da yanardağbilimi), yanardağları inceleyen bilim dalıdır.

X

Xenobioloji (ya da Ksenobiyoloji), başka gezegenlerden gelen yaratıklar(uzaylılar)ın biyolojisini inceleyen bilim dalı.

Z

Zooarkaeoloji, arkeolojik kazılarda bulunan hayvan kemiklerini arkeolojik bir bakış açısı ile değerlendiren bilim dalıdır. (Ayrıca bakınız Arkaeozooloji)
Zooloji, hayvanları inceleyen bilim dalı.
Zimoloji, fermantasyon bilimi.