intifa hakkı ne demek?
İntifa Hakkı
İntifa hakkı, bir eşya, hak veya malvarlığı üzerinde, sahibinin malik sıfatıyla sahip olduğu tüm yetkileri (kullanma, yararlanma, tasarruf etme) kullanma yetkisini, bir başkasına devretmeksizin, belirli bir süre veya ömür boyu kullanma ve yararlanma hakkıdır. İntifa hakkı sahibi, malın sahibi olmamasına rağmen, malın sunduğu tüm menfaatlerden yararlanabilir.
İntifa hakkının temel özellikleri:
- Sınırlı Ayni Hak: İntifa hakkı, eşya üzerindeki mülkiyet hakkını sınırlayan bir ayni haktır. Bu, intifa hakkı sahibinin, malikin haklarına tecavüz etmeden malı kullanma ve ondan yararlanma yetkisine sahip olduğu anlamına gelir. (Sınırlı Ayni Hak)
- Kullanma ve Yararlanma: İntifa hakkı sahibi, intifa konusu malı kullanma ve ondan elde edilen gelirlerden (kira, ürün vb.) yararlanma hakkına sahiptir.
- Süre: İntifa hakkı belirli bir süre için veya intifa hakkı sahibinin ömrü boyunca tesis edilebilir. Süre bitiminde veya intifa hakkı sahibinin ölümüyle intifa hakkı sona erer ve mülkiyet hakkı sahibine geri döner.
- Devredilemezlik (Genel Kural): Kanun veya sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, intifa hakkı devredilemez. Ancak, intifa hakkının kullanılması başkasına devredilebilir.
- Tapu Siciline Tescil: Taşınmazlar üzerindeki intifa hakları, tapu siciline tescil edilerek ayni hak niteliği kazanır ve herkese karşı ileri sürülebilir.
İntifa hakkının kurulma yolları:
- Sözleşme: Mülkiyet sahibi ile intifa hakkı sahibi arasında yapılan bir sözleşme ile intifa hakkı kurulabilir. (Sözleşme)
- Kanun: Kanun hükmü gereği bazı durumlarda intifa hakkı kendiliğinden doğabilir (örneğin, bazı miras durumlarında).
- Mahkeme Kararı: Mahkeme kararıyla da intifa hakkı kurulabilir.
- Vakıf Senedi: Vakıflar aracılığıyla intifa hakkı tesis edilebilir.
İntifa hakkının sona ermesi:
- Sürenin Dolması: İntifa hakkı belirli bir süre için tesis edilmişse, sürenin dolmasıyla sona erer.
- İntifa Hakkı Sahibinin Ölümü: İntifa hakkı, intifa hakkı sahibinin ömrüyle sınırlıysa, ölümle sona erer.
- Malın Yok Olması: İntifa konusu malın tamamen yok olması durumunda intifa hakkı sona erer.
- Feragat: İntifa hakkı sahibi, hakkından feragat ederek intifa hakkını sona erdirebilir.
- Birleşme: Mülkiyet hakkı ve intifa hakkı aynı kişide birleşirse, intifa hakkı sona erer.
- Mahkeme Kararı: Mahkeme kararıyla intifa hakkı sona erdirilebilir.
İntifa hakkı, özellikle gayrimenkul hukuku alanında sıkça karşılaşılan bir kavramdır ve malikin mülkiyet hakkını kullanma serbestisini önemli ölçüde etkileyebilir.