ünsüz benzeşmesi ne demek?

Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi)

Ünsüz benzeşmesi veya ünsüz sertleşmesi, Türkçede yan yana gelen iki ünsüzden birinin diğerinin etkisiyle değişerek, ses özelliklerini ona benzetmesidir. Bu ses olayı, kelimelerin daha kolay telaffuz edilmesini sağlar. Genellikle kelime kök veya gövdesine ünsüzle başlayan ek geldiğinde görülür.

Temel Kural:

Türkçede sert ünsüzlerle (f, s, t, k, ç, ş, h, p) biten bir kelimeye, yumuşak ünsüzlerden (c, d, g) biriyle başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki yumuşak ünsüz sertleşerek (ç, t, k) sert ünsüzlerden birine dönüşür.

Örnekler:

• Kitap + cı → Kitapçı (p sertleşerek ç oldu)
• Ağaç + da → Ağaçta (d sertleşerek t oldu)
• Seç + gin → Seçkin (g sertleşerek k oldu)

İstisnalar:

• Bazı Türkçe kelimelerde ve özellikle yabancı kökenli kelimelerde ünsüz benzeşmesi görülmeyebilir.
• Özel isimlere getirilen eklerde kesme işaretiyle ayrıldığında benzeşme olmaz (örn. "Ahmet'e" doğru yazılır). Ancak, kesme işareti olmadan yazıldığında benzeşme olur (örn. "Ahmette").

Ünsüz benzeşmesi, Türkçenin önemli bir ses olayıdır ve doğru yazım için bilinmesi gerekir.